Przydzielanie pracownikowi urlopu wypoczynkowego odbywa się na podstawie wymiaru pracy, stażu pracy oraz umowy. Rozdrobnienie urlopu udzielanego na wniosek pracownika jest możliwe.
Należy jednak pamiętać, że celem urlopu jest regeneracja pracownika, do czego często niezbędny jest dłuższy okres urlopowy. Kodeks pracy wymusza także 14dniowy okres urlopowy u pracowników zatrudnionych na umowie o pracę.
Jaki jest zasadniczy cel urlopu wypoczynkowego?
Odpowiedź wydaje się oczywista: regeneracja sił fizycznych i psychicznych pracownika.
W jakim jednak sposób należy korzystać z urlopu, by skutek ten osiągnąć?
Bez wątpienia wtedy, kiedy pracownik korzysta z urlopu w sposób nieprzerwany, ciągły przez cały przysługujący mu jego wymiar. Czasem jednak pracownik może chcieć podzielić urlop na części. Kodeks pracy przewiduje taką możliwość, przy czym nie daje pracownikowi w tym zakresie pełnej swobody.
Jak składać wniosek o urlop?
W art. 162 k.p. wskazano, że podział urlopu wypoczynkowego następuje na wniosek pracownika. Z przywołanego przepisu nie ma wymogu uzasadnienia składania wniosku.
Niektórzy wskazują, że konieczność umotywowania podziału urlopu istnieje wtedy, gdy termin jego nieprzerwanego wykorzystania został ustalony w planie urlopów lub w porozumieniu między pracodawcą a pracownikiem. Uzasadnieniem tego stanowiska jest konieczność zapewnienia właściwej organizacji pracy przez pracodawcę – co wydaje się logiczne i słuszne.
Cząstkowe urlopy oraz zgoda pracodawcy
Wniosek o częściowy urlop podlega jednak zawsze akceptacji przez pracodawcę. Urlop można podzielić także na godziny, gdzie w normalnym trybie pracy jeden dzień urlopu równa się 8 godzinom pracy.
Wynika to ze sformułowania przepisu: urlop może być podzielony na części. W sytuacji gdyby ustawodawca posłużył się bardziej stanowczym określeniem, np. na wniosek pracownika urlop należy podzielić można by było wywodzić automatyczną zgodę pracodawcy.
Co więcej, polskie przepisy prawa narzucają 2 tygodnie urlopu dla pracowników zatrudnionych na umowę o pracę.
Obowiązkowe 14 wolnych dni kalendarzowych pod rząd
Przy podziale urlopu wypoczynkowego ustawodawca wprowadził nakaz, by co najmniej jedna część wypoczynku trwała nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.
Do okresu 14 dni kalendarzowych uwzględnia się następujące po sobie kolejno dni powszednie, robocze, wolne od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, niedziele i święta. Zasada ta wynika wprost z przepisu, poprzez użycie sformułowania część wypoczynku, a nie jak to było uprzednio część urlopu.
Pamiętać należy, że pracownik nie może poprzez swoje wnioski doprowadzić do tego by żadna z części urlopu nie trwała co najmniej 14 dni kalendarzowych. Takie zachowanie jest niedopuszczalne, nawet jeżeli istnieją ku temu uzasadnione przyczyny. Fragmentacja urlopu jest możliwa w ramach pozostałej części urlopu, czyli tej, która pozostaje po odliczeniu minimalnej długości wypoczynku.
Kodeks pracy a podział urlopu
Gdyby jednak zdarzyła się taka sytuacja, że pracodawca udzielił pracownikowi urlopu w taki sposób, że żadna z jego części nie obejmuje kolejnych 14 dni kalendarzowych i pozostała pula jest mniejsza niż 14 dni, wówczas pracownik nie może domagać się zwiększenia wymiaru urlopu należnego w danym roku kalendarzowym. Nadmierne rozdrobnienie urlopu nie stanowi wykroczenia przeciwko prawom pracownika (art. 282 § 1 pkt 2 k.p.), pomimo że takie zachowanie jest sprzeczne z art. 163 k.p.
Z kolei korzystanie z cząstkowych urlopów wypoczynkowych w przypadku pracowników podejmujących pracę po raz pierwszy w roku kalendarzowym, należy uznać za szczególną formę podziału urlopu. Podobnie sytuacja się przedstawia z urlopem ustalonym w wymiarze proporcjonalnym w razie ustania stosunku pracy oraz z czteroma dniami urlopu na żądanie.
Najczęściej zadawane pytania:
Prawo do urlopu wypoczynkowego jest prawem pracowniczym, które przysługuje każdemu pracownikowi w celu regeneracji sił, a pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w wymiarze określonym przez przepisy prawa.
Dzielenie urlopu wypoczynkowego na części jest możliwe, ale jedna część urlopu powinna wynosić co najmniej 14 dni kalendarzowych. Z inicjatywą podziału wypoczynku na części może wystąpić pracownik.
Urlop wypoczynkowy przysługuje każdemu pracownikowi, a wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy i wynosi co najmniej 20 dni rocznie przy pełnym wymiarze czasu pracy.
