Zgodnie z art. 152 Kodeksu Pracy, każdemu pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego i płatnego urlopu wypoczynkowego. Nie może on się zrzec prawa do wypoczynku.
Wymiar przysługującego urlopu różni się w zależności od stażu pracy.
- Wymiar urlopu wynosi 20 dni, gdy osoba jest zatrudniona poniżej 10 lat.
- Urlop w wyższym wymiarze – 26 dni urlopowych- przysługuje pracownikom, których czas zatrudnienia wynosi co najmniej 10 lat.
Pracownikowi, który wykorzystał już cały urlop w danym roku kalendarzowym, a później uzyskał prawo do większego wymiaru urlopu, przysługuje urlop uzupełniający.
Zasady wykorzystania urlopu przez pracownika – wymiar czasu pracy
Urlopu udziela się w dni, które są dniami pracy osoby zatrudnionej zgodnie z obowiązującym rozkładem czasu pracy. Jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. Zasady te odnoszą się również do pracowników, dla których norma dobowego czasu pracy, wynikająca z przepisów, jest niższa niż 8 godzin.
Wymiar urlopu ustala się w godzinach odpowiadających dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu. Udzielenie urlopu w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu pracy jest możliwe tylko wtedy, gdy pozostała część urlopu jest mniejsza niż pełny dobowy wymiar czasu pracy w dniu planowanego urlopu.
Wymiar urlopu wypoczynkowego a staż pracy
Okres pracy uwzględnia łączny staż pracy z wcześniejszych miejsc zatrudnienia, nie biorąc pod uwagę przerw w zatrudnieniu ani sposobu rozwiązania umowy o pracę. Ustawodawca również zalicza ukończenie szkoły do okresu zatrudnienia, który wpływa na długość przysługującego urlopu:
- zasadnicza lub równorzędna szkoła zawodowa – czas trwania nauki według programu nauczania, maksymalnie 3 lata,
- średnia szkoła zawodowa – czas trwania nauki według programu nauczania, maksymalnie 5 lat,
- średnia szkoła zawodowa dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – 5 lat,
- średnia szkoła ogólnokształcąca – 4 lata,
- szkoła policealna – 6 lat,
- szkoła wyższa – 8 lat.
Te okresy nauki nie podlegają sumowaniu.
Jeżeli pracownik uczył się w trakcie zatrudnienia, do stażu pracy wpływającego na wymiar urlopu wlicza się albo czas zatrudnienia, w którym trwała nauka, albo czas nauki, w zależności od tego, która opcja jest bardziej korzystna dla pracownika.
Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i jego wymiar, wliczają się wszystkie wcześniejsze okresy zatrudnienia, bez względu na przerwy między nimi i sposób zakończenia pracy.
Jeśli ktoś jednocześnie pracuje na dwóch lub więcej etatach, do okresu zatrudnienia wlicza się również czas poprzedniego niezakończonego zatrudnienia, przypadający przed podjęciem drugiej lub kolejnej pracy.
Kiedy pracownikowi przysługuje prawo do kolejnych urlopów? Obliczanie urlopu wypoczynkowego pracownika na etacie
Każdy pracownik nabywa prawa do kolejnego urlopu wypoczynkowego z początkiem nowego roku kalendarzowego.
UWAGA! Osoby podejmujące pracę po raz pierwszy w danym roku kalendarzowym zyskują prawa do urlopu z upływem każdego miesiąca. Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w nowym miejscu pracy wynosi 1/12 urlopu wypoczynkowego po przepracowaniu każdego miesiąca. Zależy on od stażu pracy i jest to część z 20 lub 26 dni.
Przykład:
26 dni x 6/12 = 13 dni urlopu
Wyliczenie urlop proporcjonalnego bez kalkulatora urlopu wypoczynkowego
W roku kalendarzowym, w którym pracownik kończy zatrudnienie, przysługuje mu urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u dotychczasowego pracodawcy. Jeśli pracownik wykorzystał urlop w pełnym lub wyższym wymiarze przed zakończeniem stosunku pracy, w nowym miejscu zatrudnienia przysługuje mu urlop w odpowiednio niższym wymiarze.
Po podjęciu pracy u kolejnego pracodawcy, wymiar urlopu jest obliczany proporcjonalnie do okresu pozostałego do końca roku kalendarzowego, jeżeli zatrudnienie trwa do końca roku, lub proporcjonalnie do okresu zatrudnienia w roku, jeśli zatrudnienie jest krótsze.
Jeśli pracownik przed zakończeniem stosunku pracy w danym roku wykorzystał urlop w wymiarze wyższym niż wynikający z proporcjonalnego przeliczenia, kolejny pracodawca udziela urlopu w odpowiednio niższym wymiarze.
Łączny wymiar urlopu w roku kalendarzowym nie może być jednak mniejszy niż wynikający z okresu przepracowanego u wszystkich pracodawców. Przepisy te stosuje się także do pracownika rozpoczynającego pracę u nowego pracodawcy w innym roku kalendarzowym niż rok zakończenia stosunku pracy z poprzednim pracodawcą. W przypadku ustalania liczby dni urlopu wypoczynkowego niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
W przypadku powrotu pracownika do pracy u dotychczasowego pracodawcy w ciągu roku kalendarzowego po co najmniej miesięcznej przerwie spowodowanej:
- urlopem bezpłatnym,
- urlopem wychowawczym,
- pełnieniem służby wojskowej,
- tymczasowym aresztowaniem,
- odbywaniem kary pozbawienia wolności lub nieusprawiedliwioną nieobecnością,
mają zastosowanie przepisy dotyczące proporcjonalnego wymiaru urlopu. Jeśli przerwa przypada po nabyciu prawa do urlopu w danym roku, wymiar proporcjonalnego urlopu wypoczynkowego ulega obniżeniu, chyba że pracownik wykorzystał przysługujący mu urlop przed rozpoczęciem tej przerwy.
Urlop wypoczynkowy – ile dni nieprzerwanego wypoczynku przysługuje pracownikom?
Na prośbę pracownika urlop może być podzielony na kilka części, jednak jedna z nich musi trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.
Najczęściej zadawane pytania:
Należy podzielić roczny wymiar urlopu przez 12 i pomnożyć przez liczbę przepracowanych miesięcy. Urlop wypoczynkowy sumuje się do 20 lub 26 dni urlopu.
Nie, przysługuje proporcjonalny wymiar urlopu obliczony na podstawie przepracowanych miesięcy.
Wymiar urlopu pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy oblicza się proporcjonalnie do wymiaru etatu, zaokrąglając w górę do pełnego dnia.
Tak, ale tylko za czas przepracowany, czyli proporcjonalnie do liczby przepracowanych miesięcy.
Nie, niewykorzystany urlop przechodzi na następny rok kalendarzowy, ale powinien być wykorzystany do końca września.
