Nie ma takiego biznesu, który będzie odporny na każdą zmianę rynkową. Jednakże niektóre organizacje mają narzędzia pomagające przetrwać trudne czasy. Należą do nich chociażby umiejętności adaptacji firmy do nadchodzącej sytuacji i zmiennych warunków ekonomicznych i społecznych. Zauważalne braki w tym zakresie obnażył okres pandemicznych obostrzeń, kiedy to wiele marek musiało szybko odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Te, które okazały się za mało elastyczne, niestety nie przetrwały na rynku. W tym artykule podpowiadamy, co należy zrobić, aby zabezpieczyć firmę przed kryzysem w czasie recesji.
Jaki model biznesowy wybrać w czasach kryzysu ekonomicznego?
Kryzys wywołany m.in. pandemią i wojną sprawił, że recesja stała się realnym zagrożeniem. W czasie pandemii wiele firm zostało zamkniętych. Pracownicy siedzieli w domach, a pracodawcy liczyli straty, co nie pozostało bez konsekwencji dla gospodarki. Jednakże nie wszystkie firmy pandemia dotknęła w równym stopniu. Znajdą się bowiem takie, które z trudnym okresem poradziły sobie lepiej niż inne. W czym tkwił sekret? Przede wszystkim w branży, kanale sprzedaży i co najważniejsze – w sposobie adaptacji do zmieniającego się otoczenia rynkowego.
Cyfrowa transformacja w nietypowej branży
Bardzo dobrym przykładem elastycznego podejścia do prowadzenia biznesu, może być historia brytyjskiej sieci pizzerii Pizza Pilgrims, która w czasie pandemii COVID‑19 zupełnie zmieniła rynek sprzedaży tego przysmaku (link: https://www.shopify.com/uk/blog/pizza-pilgrims-pivot). Na początku swojej drogi firma sprzedawała pizzę bezpośrednio z foodracków, a po pozyskaniu inwestorów otworzyła sieć lokali. Niestety dalszy rozwój interesu pokrzyżowała właścicielom epidemia COVID-19. W ciągu dziesięciu dni sprzedaż pizzy spadła praktycznie do zera. Thom i James Elliot, właściciele sieci, otrzymywali w tym czasie od rządu dotację na wynagrodzenia. Ale wynosiła ona tylko 80% pensji.
Co więcej, sama firma nie zarabiała i miała się coraz gorzej. W pewnej chwili bracia wdrożyli plan zarządzania kryzysowego, który opierał się na pomyśle o nazwie „Pizza in the Post”, który zakładał, że klienci będą mogli zamawiać pizzę rozłożoną na składniki, którą samodzielnie skomponują i przygotują w domu.
Elastyczność w kryzysie
Przygotowania do stworzenia odpowiednich zestawów, które można było dostarczyć kurierem lub w inny sposób trwały kilka dni. Ale ostatecznie udało się. W pudełkach znalazły się wszystkie składniki, dzięki którym można upiec pizzę w domowym piekarniku lub usmażyć na patelni. Kanałem sprzedaży miała być strona internetowa, a dokładnie prosty sklep internetowy na platformie Shopify.
Początkowe plany zespołu zakładały sprzedaż pięćdziesięciu takich zestawów pizzy dziennie. Okazało się jednak, że wspomniana pięćdziesiątka sprzedała się w 20 sekund. Aby sprostać wymaganiom klientów, właściciele wystawili ponad tysiąc zestawów pizzy, które sprzedawały się w ciągu 50 minut.
Pizza in the Post stała się dla Pizza Pilgrims alternatywnym źródłem przychodu i sposobem na nawiązanie relacji z klientami poza lokalem. Kanałem komunikacji były oczywiście social media. Na Instagramie dziennie pojawiało się od trzystu do czterystu relacji, które przesyłali zadowoleni klienci.
Przykład ten bardzo dobrze pokazuje, że są branże, które dużo łatwiej niż inne są w stanie dopasować się do zmiennego środowiska biznesowego i sytuacji kryzysowych. Model biznesowy odporny na recesję dobrze sprawdza się w czasach ekonomicznego kryzysu, kiedy tradycyjne modele oznaczają dla przedsiębiorców przymus cięcia kosztów, redukcji siły roboczej lub nawet zamknięcie biznesu. Przewagę mają te firmy, które się wyróżniają albo dostarczają artykuły pierwszej potrzeby niezbędne nawet podczas recesji. Na wygranej pozycji są te organizacje, na których produkty lub usługi popyt jest większy ze względu na trudności gospodarcze.
Sposoby radzenia sobie z recesją
Bez względu na to, jak solidny jest nasz biznes, to nigdy nie jest w 100% chroniony przed potencjalnym kryzysem. Organizacje, które odnoszą sukcesy, dbają o to, by mieć scenariusz, jak odwrócić sytuację, jeśli pojawią się kłopoty. Kryzys w firmie można bowiem zażegnać. Poniższe pomysły mogą pomóc w ratowaniu firmy podczas recesji.
- Nie walczmy samodzielnie z recesją – samodzielne podejmowanie decyzji biznesowych podczas trudnego okresu może być bardzo niebezpieczne dla firmy. Warto poznać różne punkty widzenia i opinie, szczególnie jeśli pochodzą one od ekspertów – księgowego, doradcy podatkowego, specjalistów HR i PR. Dzięki obiektywnemu spojrzeniu osoby te mogą zwrócić naszą uwagę na kwestie, których nie zauważamy i usprawnić proces podejmowania decyzji.
- Uczmy się od innych – w ciężkich czasach warto uczyć się od najlepszych, czyli tych, którzy szybko podejmują dobre decyzje. Transformacja cyfrowa może być takim właśnie przykładem. Pozostając przy historii Pizza Pilgrims, zauważmy, że w czasie, gdy nie można było jeść pizzy w restauracji, jej właściciele zdecydowali się wejść z produktem do kanału sprzedaży, którego wcześniej nie brali pod uwagę.
- Optymalizacja i zarządzanie łańcuchami dostaw – brak towarów spowodowany przestojami w dostawie może jeszcze bardziej pogłębić każdą trudną sytuację. Logistyka jest nieodłącznym elementem sprzedaży, produkcji i usług. Brak przygotowania odpowiedniej strategii może nas naprawdę drogo kosztować (link: https://ewp.pl/zarzadzanie-lancuchami-dostaw-w-e-commerce-prognozy-i-trendy/).
- Negocjacje biznesowe – jeśli nasze finanse nie wytrzymują sytuacji rynkowej i pojawiają się widmo zamknięcia interesu, to czas porozmawiać z partnerami biznesowymi i dostawcami, a co najważniejsze z wierzycielami. Może to pomóc w redukcji zadłużenia lub rozłożeniu go na raty. Może czas zmienić politykę cenową firmy (link: https://marketingibiznes.pl/biznes/polityka-cenowa/) na taką, która pozwoli na zwiększenie zysków nawet dzięki małym marżom.
- Podejmowanie trudnych decyzji – żaden właściciel firmy nie chce ograniczać działań, zwalniać pracowników ani kończyć projektu, ale czasem wprowadzenie tych zmian może zadecydować o być albo nie być organizacji. Niestety, czasem trzeba rozważyć zalety i wady każdego scenariusza, zastanowić się, w jaki sposób określona decyzja może ogólnie wpłynąć na firmę.
Podsumowanie
Firmy odporne na recesję mają stały dochód niezależnie od tego, czy gospodarka się rozwija, czy też nie. Mogą dostosować swoją ofertę do zmieniających się potrzeb swoich klientów w czasach trudności finansowych lub skoncentrować się na niszowych rynkach, aby upewnić się, że są jedynymi, którzy obsługują tych odbiorców. Bycie odpornym na recesję polega na byciu potrzebnym klientom niezależnie od tego, jak radzi sobie gospodarka. Warto szukać więc swojej niszy, aby móc zabezpieczyć się na wypadek takiego niespodziewanego zdarzenia.
